Άσθμα

Το άσθμα είναι μία ευρύτατα διαδεδομένη πάθηση του αναπνευστικού συστήματος . Υπολογίζεται πως παγκοσμίως πάσχουν από άσθμα περίπου 300 εκατομμύρια άνθρωποι ενώ τα τελευταία χρόνια η συχνότητα εμφάνισής του αυξάνεται ραγδαία. Στη χώρα μας πάσχει από άσθμα το 10% του συνολικού πληθυσμού, ποσοστό καθόλου αμελητέο.

Τι είναι το άσθμα;

Το άσθμα είναι μια χρόνια πάθηση με κύριο χαρακτηριστικό τη φλεγμονή των αεραγωγών. Τα κύρια χαρακτηριστικά αυτής της φλεγμονής είναι το οίδημα, η αυξημένη παραγωγή παχύρρευστων εκκρίσεων που έχουν ως αποτέλεσμα τη στένωση του αυλού των αεραγωγών και το συνακόλουθο περιορισμό της ροής του αέρα.

Άσθμα : Σε ποια ηλικία εμφανίζεται;

Το άσθμα δεν έχει συγκεκριμένη ηλικία εμφάνισης. Αν και κατά κανόνα το μεγαλύτερο ποσοστό των πασχόντων διαγιγνώσκεται με αυτό κατά την παιδική ή κατά την εφηβική ηλικία εν τούτοις το άσθμα μπορεί να εμφανιστεί στην ηλικία των 20 των 30 των 40 ακόμη και των 50 ετών. (Άσθμα όψιμης έναρξης)

Πως εκδηλώνεται το άσθμα;

Το άσθμα εκδηλώνεται κατά κανόνα με :

• συριγμό κατά την αναπνοή

• έντονο βήχα

• αίσθηση σφιξίματος στο θώρακα

• δύσπνοια

Τα συμπτώματα αυτά επιδεινώνονται κατά τις πρώτες πρωινές ή κατά τις βραδινές ώρες. Είναι πολύ χαρακτηριστικό γνώρισμα του άσθματος οι ασθενείς να ξυπνούν ξημερώματα λόγω έντονης δύσπνοιας.

Άσθμα : Τύποι που διακρίνεται

Το άσθμα διακρίνεται σε :

• εξωγενές ή αλλεργικό

• ενδογενές ή μη αλλεργικό

• επαγγελματικό

• εκλυόμενο κατά την άσκηση

Ο πιο διαδεδομένος τύπος είναι το εξωγενές ή αλλεργικό άσθμα. Εμφανίζεται κατά την παιδική ηλικία και είναι οφειλόμενο σε κληρονομική προδιάθεση.

Άσθμα : Ποιοι είναι οι παράγοντες πρόκλησης κρίσεων

Οι παράγοντες που προκαλούν κρίσεις άσθματος είναι οι εξής :

• το τρίχωμα των ζώων

• το κάπνισμα (παθητικό ή μη)

• η γύρη των λουλουδιών

• η συνεχής έκθεση σε ερεθιστικές χημικές ουσίες

• τα έντονα αρώματα

• η υγρασία

• οι ιογενείς λοιμώξεις

• η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση

• η γενετική προδιάθεση

• η έντονη σωματική άσκηση

• διάφορες τροφές(πχ ξηροί καρποί)

• ορισμένα φαρμακευτικά σκευάσματα (ακετυλοσαλικιλικό οξύ-ασπιρίνη-,Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη σκευάσματα κλπ)

Πως θα καταλάβετε αν πάσχετε από άσθμα;

Πολύ μεγάλο ποσοστό των ανθρώπων που πάσχουν από άσθμα δεν το γνωρίζουν, είτε γιατί θεωρούν πως πρόκειται για κάποια παροδική αλλεργία είτε για κάποιο κρυολόγημα. Αυτό έχει ως συνέπεια στην καλύτερη περίπτωση να μη λαμβάνουν την κατάλληλη θεραπεία και να υποφέρουν συχνά από παροξύνσεις και στη χειρότερη να χρειαστεί να νοσηλευτούν σε μονάδα εντατικής θεραπείας. Εάν τα παρακάτω συμπτώματα σας φαίνονται οικεία καλό θα είναι να επισκεφθείτε έναν πνευμονολόγο :

• Βήχας κατά τη διάρκεια της νύχτας

• η διάρκεια των κρυολογημάτων είναι περισσότερο από 10 ημέρες

• κρίσεις δύσπνοιας μετά από σωματική άσκηση

• επεισόδια συριγμού ανά τακτά χρονικά διαστήματα

Άσθμα : Με ποιον τρόπο γίνεται η διάγνωση

Η διάγνωση του άσθματος είναι δυνατό να γίνει μόνο με βάση τα συμπτώματα που προαναφέρθηκαν ή μέσω κάποιων ειδικών τεστ πρόκλησης κατά τα οποία ο ασθενής έρχεται σε επαφή με διάφορους εκλυόμενους παράγοντες πχ γύρη, ωστόσο προκειμένου ο πνευμονολόγος να οδηγηθεί σε ασφαλή συμπεράσματα , αφού καταγράψει λεπτομερώς το ιστορικό του ασθενή θα προχωρήσει σε μέτρηση της αναπνευστικής λειτουργίας. Η κυριότερη εξέταση για να εξακριβωθεί η ύπαρξη άσθματος είναι η σπιρομέτρηση. Η μέθοδος είναι απλή, διαρκεί μόλις δέκα λεπτά και είναι εντελώς ανώδυνη. Κατά την σπιρομέτρηση υπολογίζεται η ποσότητα του εισπνεόμενου αέρα και η αντοχή των πνευμόνων κατά την εκπνοή. Στην περίπτωση που ο δείκτης FEV1, ο οποίος δείχνει το βαθμό απόφραξης των αεραγωγών, είναι πάνω από 12% (200 ml) μετά τη χορήγηση βρογχοδιασταλτικού, τότε η διάγνωση για άσθμα είναι θετική.

Άσθμα : Η θεραπευτική αντιμετώπιση

Το άσθμα είναι μια χρόνια πάθηση που δυστυχώς δεν θεραπεύεται. Ωστόσο εάν ο ασθενής ακολουθεί πιστά τις οδηγίες του γιατρού μπορεί να έχει μια φυσιολογική ζωή απαλλαγμένη από παροξύνσεις.

Τα φάρμακα που χορηγούνται για την αντιμετώπιση του άσθματος είναι τα ακόλουθα:

• εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή για την αντιμετώπιση των φλεγμονών

• εισπνεόμενα βρογχοδιασταλτικά για τη διάνοιξη των αποφραγμένων αεραγωγών και την ανακούφιση από τα συμπτώματα

• αντιϊσταμινικά σε περιπτώσεις έντονων κρίσεων από εκλυτικούς παράγοντες (γύρη, σκόνη, υγρασία κτλ)

• αντιλευκοτριέννια για την πρόληψη των φλεγμονών

• εισπνεόμενα αντιχολινεργικά για την ανακούφιση από τα συμπτώματα

• θεοφυλλινούχα, αποκλειστικά σε βαριάς μορφής περιπτώσεις και δρουν μόνο ανακουφιστικά

Άσθμα : Παρενέργειες από την κορτιζόνη

Η κορτιζόνη όταν λαμβάνεται ενδοφλέβια ή σε δισκία προκαλεί αρκετά σοβαρές παρενέργειες όπως :

• υπέρταση

• καταρράκτη

• μυοπάθεια

• γλαύκωμα

• αύξηση σωματικού βάρους

• προβλήματα στα γαστρεντερικό σύστημα

• εξασθένιση του ανοσοποιητικού συστήματος

Τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή σκευάσματα που χορηγούνται σε όσους πάσχουν από άσθμα είναι απολύτως ασφαλή και οι μοναδικές παρενέργειες που προκαλούν είναι εξαιρετικά ήπιες. Οι παρενέργειες αυτές είναι μυκητιάσεις της στοματοφαρυγγικής κοιλότητας ( στοματίτιδες) και βράγχος της φωνής (βραχνάδα).

Βρογχικό άσθμα : Χρήσιμες συμβουλές για την αποφυγή των κρίσεων

• Εάν είστε καπνιστής διακόψτε άμεσα το κάπνισμα

• Αποφύγετε τους χώρους που συνωστίζονται καπνιστές

• Μην χρησιμοποιείτε αποσμητικά χώρου

• Αερίζετε καθημερινά το σπίτι και το χώρο της εργασίας σας

• Αποφύγετε την επαφή με κατοικίδια ζώα

• Ακολουθείτε πιστά τις οδηγίες του γιατρού σας